Vải polyester là gì? Ưu nhược điểm và ứng dụng phổ biến

Vải polyester là một loại vải rất được ưa chuộng trên thị trường, được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Vậy, vải polyester là gì? Tại sao nó lại được ưa chuộng hơn các loại vải khác như lanh, cotton? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về chất liệu này qua bài viết sau đây!

Polyester là gì?

Polyester là một loại vải tổng hợp có nguồn gốc từ các thành phần. Ví dụ như than đá, dầu mỏ và không khí thông qua một chất tên là ethylene. Về cơ bản, polyester là một loại nhựa, và các sợi polyester được tạo ra thông qua quá trình trùng hợp hóa học. Có 4 dạng sợi cơ bản của polyester: sợi thô, sợi xơ, sợi fiberfill và sợi filament.

Loại vải này được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Tạo ra các sản phẩm như quần áo thể thao, chăn ga gối đệm, đồ lót,… Hầu hết các sản phẩm chúng ta sử dụng hàng ngày đều có chứa polyester, cho thấy tầm quan trọng của chất liệu này trong cuộc sống.

Với khả năng giữ nếp gấp vĩnh viễn và tạo hình, hoa văn trang trí, polyester có khả năng chống bám bẩn tốt, rất thích hợp cho việc lau chùi. Tuy nhiên, quần áo 100% polyester dễ bị tích tụ điện.

Để khắc phục, polyester thường được pha trộn với các sợi ổn định như cotton, tạo thành polycotton. Nhờ ưu điểm thoáng khí, bền và kháng khuẩn, polycotton thường được dùng để sản xuất quần áo, trở nên rất phổ biến.

Nguồn gốc sợi polyester

Polyester được phát hiện lần đầu trong phòng thí nghiệm vào những năm 1930. Từ năm 1939 đến 1941, các nhà khoa học người Anh đã nghiên cứu và quan tâm đến chất liệu này, đánh dấu sự ra đời của polyester.

Năm 1946, DuPont, người phát hiện ra polyester, bắt đầu mua bán bản quyền để sản xuất loại vải này trên thị trường. Hiện nay, polyester có hai dạng chính: 4-cyclohexylene-dimethylene terephthalate (PCDT) và Polyethylene Terephthalate (PET), và poly-1.

Trong đó, PET phổ biến hơn vì tính ứng dụng cao và độ bền tốt. PET có thể được sử dụng độc lập hoặc pha trộn với các loại vải khác để tăng khả năng chống bụi bẩn và chống nhăn hiệu quả.

Những năm 70 là thời kỳ đỉnh cao của polyester, khi nhạc Disco trở thành trào lưu âm nhạc trên toàn thế giới, với các nhóm nhạc nổi tiếng như Modern Talking, Gloria Gaynor… Trong các video ca nhạc thời đó, chúng ta có thể thấy những bộ suit bóng bẩy, lấp lánh được làm từ vải polyester.

Quy trình sản xuất vải polyester

Tùy thuộc vào loại sợi mong muốn (sợi thô, sợi xơ, sợi filament hoặc sợi fiberfill) mà quy trình sản xuất polyester có thể khác nhau. Dưới đây là quy trình sản xuất sợi polyester cơ bản:

1. Phản ứng trùng hợp

Để tạo ra polyester, các nhà sản xuất trộn dimethyl terephthalate và ethylene glycol cùng chất xúc tác, sau đó đun nóng hỗn hợp ở nhiệt độ 50-210 độ C để tạo ra hợp chất monomer.

Monomer sau đó phản ứng với Axit Terephtalic và được đun nóng ở khoảng 280 độ C. Lúc này, polyester bắt đầu hình thành, được đưa qua một khe để tạo thành các dải polyester.

2. Sấy khô

Các dải polyester thu được từ phản ứng trùng hợp được sấy khô và làm mát cho đến khi trở nên giòn. Sau đó, chúng được cắt thành các mảnh nhỏ và tiếp tục sấy khô lần nữa để đảm bảo sợi polyester thành phẩm có chất lượng tốt nhất.

Đùn sợi

Các mảnh polyester được nấu chảy ở nhiệt độ 260-270 độ C, tạo thành một dung dịch đặc sệt như siro. Dung dịch này được đặt trong ổ phun sợi và ép qua các lỗ nhỏ có hình dạng khác nhau, phổ biến nhất là hình tròn.

Kích thước của sợi được xác định bởi mật độ lỗ trong ổ phun. Các sợi đơn được tạo thành khi các sợi nhỏ được phun ra từ ổ và xoắn lại với nhau. Trong quá trình đùn sợi, các nhà sản xuất có thể thêm các hóa chất hỗn hợp để cải thiện các đặc tính của sợi polyester, ví dụ như kháng khuẩn, kháng cháy…

Kéo sợi

Sợi polyester mới hình thành rất mềm, có thể kéo dãn ra gấp nhiều lần so với chiều dài ban đầu. Độ dày và đường kính của sợi giảm khi kéo dãn. Độ cứng hoặc mềm của sợi polyester phụ thuộc vào công đoạn này.

Cuốn sợi

Sợi polyester được cuộn vào ống lớn, sẵn sàng cho công đoạn dệt vải.

Sợi polyester thành phẩm được chuyển sang công đoạn dệt thành vải tấm, hoặc được cuộn thành cuộn lớn để bán trên thị trường.

Ưu và nhược điểm của vải polyester

1. Ưu điểm của vải polyester

Độ bền tốt

Polyester có độ giãn tốt và khả năng chống co rút cao. Qua quá trình kéo sợi, các sợi polyester cuộn vào nhau, tạo thành cấu trúc chắc chắn, khó phá vỡ. Trong khi các loại vải như cotton, chiffon, thun… có xu hướng bị nhão sau một thời gian sử dụng, polyester vẫn giữ được hình dáng ban đầu. Polyester cũng có khả năng chống mài mòn và chống nhăn hiệu quả.

Khả năng chống nước tốt

Polyester được sử dụng để sản xuất các sản phẩm chống nước như áo khoác, lều bạt, túi ngủ… Với đặc tính hút ẩm kém, không phai màu và dễ gia công, sơn phủ màu.

Khả năng nhuộm màu tốt

Polyester được sử dụng nhiều trong ngành thời trang và may mặc, vì vậy công đoạn nhuộm màu rất quan trọng. Vải polyester dễ nhuộm với nhiều màu sắc khác nhau, lên màu đẹp và giữ màu tốt, không lo bị phai hoặc ngấm vào các quần áo khác khi giặt.

Dễ dàng giặt ủi

Polyester bền và chịu được nhiều hóa chất, nên việc giặt giũ và phơi khô trở nên dễ dàng. Bạn có thể giặt và sấy khô tại nhà mà không lo nhiệt độ làm hỏng vải, hoặc sử dụng chế độ giặt mạnh.

Polyester khô rất nhanh, là một ưu điểm lớn cho người nội trợ.

Giá thành rẻ

Polyester được sản xuất từ nguyên liệu rẻ và quy trình sản xuất không phức tạp, nên có giá thành phù hợp với nhiều đối tượng người tiêu dùng.

Một số ưu điểm khác

Vải polyester có khả năng chống nấm mốc và vi khuẩn. Bề mặt vải trơn, tạo cảm giác dễ chịu khi mặc và khó bám bẩn.

Nhược điểm của vải polyester

Gây cảm giác nóng bức khó chịu

Do độ dày và khả năng thấm hút kém, polyester có thể gây cảm giác nóng bức, không phù hợp để mặc vào mùa hè. Vì vậy, polyester thường được kết hợp với các chất liệu khác như vải cotton, modal… để tạo sự thoải mái khi sử dụng.

Gây ô nhiễm môi trường

Vì là vải tổng hợp hóa học, polyester có khả năng phân hủy rất thấp. Quá trình sản xuất cũng thải ra nhiều khí và chất độc hại, gây ảnh hưởng đến môi trường.

Ứng dụng của vải polyester

Vải polyester được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày, ví dụ như làm quần áo mưa, lều bạt chống thấm nước. Vải thun polyester được dùng để sản xuất quần áo, bọc nội thất, chăn ga gối đệm…

Vải polyester được dùng làm sợi rỗng cách nhiệt trong đệm, gối, chăn và thường pha với cotton, modal để tăng độ bền, ít nhăn, dễ bảo quản và nhuộm màu đẹp. Trong may mặc, polyester kết hợp cotton rất phù hợp cho đồ thể thao nhờ bền, thoải mái, khắc phục nhược điểm thấm hút kém và mùi khi tập luyện.

Cotton có khả năng thấm hút tốt và mềm mại; kết hợp với khả năng co giãn của vải polyester, chắc chắn sẽ mang đến sự thoải mái.

Vệ sinh và bảo quản vải polyester

Vệ sinh và bảo quản vải polyester rất đơn giản và dễ dàng. Vì không bám bẩn, nhanh khô và không bị co giãn hoặc mất form khi giặt. Bên cạnh đó, vì ít nhăn nên bạn không cần là ủi nhiều, nếu cần chỉ cần để nhiệt độ thấp để đảm bảo độ bền cho vải.

Kết luận